หลายคนมักจะเลือกซื้อยาฆ่าเชื้อมารับประทานเอง เมื่อมีอาการเจ็บคอ ไม่สบาย หรือเป็นไข้ เพราะเข้าใจว่าการเป็นไข้นั้นยาฆ่าเชื้อช่วยได้ ซึ่งเป็นความเชื่อที่ผิด รวมถึงการทานฆ่าเชื้อทุกครั้งที่มีอาการป่วย
ยาฆ่าเชื้อคือยาอะไร
ยาฆ่าเชื้อหรือยาปฏิชีวนะ (antibiotic) เป็นยาที่ใช้ฆ่าเชื้อหรือยับยั้งการเติบโตของเชื้อแบคทีเรีย ไม่สามารถฆ่าเชื้อไวรัส แก้อาการอักเสบหรือแก้ปวดได้เหมือนการกินยาแก้อักเสบ (anti-inflammatory drugs) เช่น ยาลดไข้ ยาแก้ปวด ดังนั้นยาฆ่าเชื้อและยาแก้อักเสบจึงไม่ใช่ยาตัวเดียวกัน โรคที่ไม่จำเป็นต้องใช้ยาปฏิชีวนะ คือ โรคหวัด โรคอุจจาระร่วงเฉียบพลัน แผลสด
ความเชื่อผิด ๆ เกี่ยวกับการทานยาฆ่าเชื้อ
1.ยาฆ่าเชื้อยิ่งแรง ยิ่งดี
เป็นความเชื่อที่ผิด ยกตัวอย่าง การ ติดเชื้อของหวัดธรรมดามักเกิดจากเชื้อไวรัส ดังนั้นการกินยาฆ่าเชื้อหรือไม่กิน ก็หายเท่ากัน เพราะไวรัสสามารถหายเองได้
2.ยาฆ่าเชื้อเหลือเก็บไว้รับประทานได้
ต้องทำความเข้าใจก่อนว่า การติดเชื้อแต่ละครั้งไม่ได้หมายความว่าจะเป็นเชื้อแบคทีเรียเสมอไป และหากติดเชื้อที่อวัยวะแตกต่างกัน เช่น เคยกินยาฆ่าเชื้อที่คอ จะเอายาที่กินเหลือมาใช้เพื่อฆ่าเชื้อในกระเพาะปัสสาวะ และไม่ควรใช้ยาร่วมกับผู้อื่น
3.ยาฆ่าเชื้อแคปซูลแกะละลายน้ำดีกว่า
การแกะแคปซูลไปละลายน้ำ ทำให้ตัวยาบางส่วนติดอยู่ตามก้นของแคปซูล ทำให้ร่างกายรับยาไม่ครบ อีกทั้งยาในรูปแบบ การปลดแคปซูลออกก่อน จะทำให้ตัวยาถูกสลายหรืออาจรบกวนจากน้ำย่อย นอกจากจะไม่ทำให้การรักษาไวขึ้น อาจส่งผลแย่กว่าการกลืนแคปซูลแบบปกติ
ทานยาฆ่าเชื้ออย่างไรให้ปลอดภัย
1.ไม่ควรซื้อยาฆ่าเชื้อทานเอง ควรไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจรักษาที่ถูกวิธี
2.เมื่อได้รับยาฆ่าเชื้อมาแล้ว ให้รับประทานตามคำแนะนำ และต้องทานยาติดต่อกันจนหมด อย่าคิดว่าหายดีแล้วหยุดยาเอง จะทำให้ร่างกายสะสมเชื้อดื้อยา อาจเสี่ยงเป็นโรคเชื้อดื้อยา และอาจเจ็บป่วยรุนแรงกว่าเดิม
3.การใช้ยาปฏิชีวนะพร่ำเพรื่อ อาเจเกิดโรคแทรกซ้อน เพราะยาปฏิชีวนะจะฆ่าทั้งแบคทีเรียก่อโรคและแบคทีเรียชนิดดีมีประโยชน์ในลำไส้ของเรา เมื่อแบคทีเรียชนิดดีตายไป เชื้ออื่นๆ ในตัวเราจึงฉวยโอกาสเติบโตมากขึ้น ทำให้เกิดโรคแทรกซ้อนต่างๆ เช่น ลำไส้อักเสบอย่างรุนแรง โดยผนังลำไส้ที่ถูกทำลายหลุดลอกมากับอุจจาระ อันตรายถึงชีวิต
ยาฆ่าเชื้อเป็นยาปฏิชีวนะไม่สามารถรักษาได้ทุกโรค ดังนั้น หากเกิดภาวะเจ็บป่วยควรไปพบแพทย์จะดีที่สุด โรคที่เป็นจะหายได้เร็วและไม่ทำให้เกิดอันตรายจากการซื้อยาทานเอง